Porady
Wysokiej jakości sianokiszonka jest źródłem suchej masy, białka, składników mineralnych i witamin. Sianokiszonka charakteryzuje się stałą wartością pokarmową, która w przeciwieństwie do zielonek nie zmienia się wraz ze zmianą warunków pogodowych oraz w miarę starzenia się roślin.Przygotowywanie pasz poprzez zakiszanie jest dominującą metodą gromadzenia pasz dla bydła, zwłaszcza na okres żywienia zimowego. Na wartość odżywczą kiszonki wpływa jakość surowca, który został poddany zakiszaniu oraz to, czy proces zakiszania przebiegł prawidłowo.
O wartości i jakości paszy z traw decyduje skład botaniczny runi łąkowej. Najbardziej wartościowym surowcem do zakiszania jest mieszanka traw z motylkowatymi. Udział motylkowatych na poziomie 20-40% w takiej mieszance pozwala na zwiększenie udziału białka w plonie, poprawia również zawartość makro- i mikroelementów w paszy. Rośliny motylkowate zwiększają też strawność paszy i zmniejszają konieczność nawożenia gleby azotem (dzięki pobieraniu azotu atmosferycznego). Natomiast zioła poprawiają smakowitość i wzbogacają paszę w makro- i mikroelementy.
Najlepszym i najbardziej ekonomicznym sposobem wykorzystania traw jest ich zakiszanie. Dobrze sporządzona sianokiszonka jest gwarantem sukcesu żywieniowego i pozwala na osiągnięcie wysokiej wydajności mlecznej. Sianokiszonka to pasza, rodzaj kiszonki przygotowanej z roślin podsuszanych o zawartości 40-60% suchej masy.
Trawy przeznaczone do zakiszenia powinny być koszone w takiej fazie rozwojowej, aby miały wysoką wartość pokarmową i dawały najwyższy plon strawnych składników pokarmowych z jednostki powierzchni. Optymalnym terminem koszenia użytków zielonych jest stadium kłoszenia się traw lub pełnia pączkowania roślin motylkowatych. Opóźnienie tego terminu powoduje zmniejszenie w roślinach ilości białka ogólnego a zarazem zwiększenie ilości włókna strawnego.
Najkorzystniejsze jest koszenie popołudniowe ze względu największą koncentrację składników pokarmowych, zwłaszcza węglowodanów. Na jakość traw wpływa również wysokość koszenia. Zaleca się koszenie na wysokości od 5 do 8cm. Pozwala to na prawidłowy odrost runi po zbiorze oraz ograniczenia zanieczyszczeń zielonki.
Ważnym elementem udanej sianokiszonki jest też właściwa wilgotność zakiszanego surowca. Świeże trawy źle się zakiszają. Dzieje się to dlatego, że zawierają dużo wody i związków białkowych a mało cukrów - nieodzownych w procesie zakiszania. W kiszonce powstaje wówczas kwas octowy o intensywnym zapachu, co powoduje, że jest ona niechętnie zjadana przez zwierzęta.
Jakość folii ma olbrzymie znaczenie w procesie produkcji pasz. Należy unikać „wyjątkowych ofert”, gdyż zwykle mogą być to folie bardzo niskiej jakości, często również będące zwykłą folią np. stretch, które w żadnym stopniu nie gwarantują jakości uzyskiwanych pasz i nie nadaje się do tego typu zastosowań. Dlatego rekomendujemy używanie produktów agroperfecta, spełniających wysokie normy i standardy produktów rolniczych, pozwalające uzyskać najwyższej jakości pasze.
Zielonki podsuszone na pokosie kiszą się łatwiej, dają dobrą i trwałą kiszonkę i nie ma w nich strat składników pokarmowych związanych z wypływającym sokiem kiszonkowym. Powinny być podsuszone do zawartości 35-40% suchej masy. Można to osiągnąć dwudniowym podsuszaniem, a w sprzyjających warunkach po tylko jednym dniu podsuszania. W tym przedziale zawartości suchej masy w ugniecionym materiale rozwijają się głównie bakterie kwasu mlekowego, natomiast zahamowana jest działalność bakterii fermentacji octowej i masłowej.
Podsuszoną zielonkę można zbierać np. prasami belującymi, owijać folią w celu izolacji od powietrza, można sporządzać ją w silosach lub na pryzmach, a w trakcie sporządzania dodawać dodatki kiszonkarskie stymulujące fermentację mlekową. Są to najczęściej preparaty o dużej zawartości łatwo fermentujących węglowodanów: cukier, melasa, śruty zbożowe oraz preparaty chemiczne i biologiczne (np. bakterie kwasu mlekowego, które ułatwiają proces zakiszenia poprzez opanowanie środowiska w pierwszych godzinach fermentacji).